Groen en water

E. Bus / T.I.M. van Tongeren

Beheer en onderhoud

Reiniging

E. Bus

Beheer en onderhoud

Dit programma gaat over de fysieke leefomgeving van Oegstgeest. We willen het groene karakter en de prettige leefomgeving beschermen, beheren en versterken. De komende jaren werken we op veel plekken en terreinen om Oegstgeest op orde te krijgen voor de toekomst. Denk aan projecten die voortkomen uit grote maatschappelijke opgaven en die een groot effect kunnen hebben op de leefomgeving zoals de energietransitie, circulaire economie, klimaatadaptatie en mobiliteit. Deze opgaven zijn niet los van elkaar te zien. Ze vallen vaak samen in de schaarse ruimte in Oegstgeest. Dit vraagt om integrale visievorming, planvorming en uitvoering van de ruimtelijke (maatschappelijke) opgaven, werkzaamheden en initiatieven van derden. Want dit kan de gemeente Oegstgeest niet alleen. We werken veel samen met het Hoogheemraadschap van Rijnland, Holland Rijnland en andere partners. Ook hebben we hiervoor de hulp nodig van onze inwoners. Hun kennis, visie en inzet is onontbeerlijk om van Oegstgeest een toekomstbestendige gemeente te maken waarin de kwaliteit van de leefomgeving voorop staat. We gaan dus veelvuldig met inwoners in gesprek en betrekken hen bij onze besluitvorming en uitvoering.

Binnen dit beleidsthema werken we aan zorgvuldig onderhoud en beheer van groen en het water conform onze beeldkwaliteitseisen. Onze focus ligt op versterken van de biodiversiteit, realiseren van wateropvangcapaciteit, structurele vervanging van bomen en sierbeplanting, behoud van bestaand groen en vergroenen van de openbare ruimte (schoolpleinen, straten en pleinen). Gebieden waar de klimaatstresstest risico’s aangeeft op hittestress, wateroverlast en droogte krijgen hierbij voorrang. Ook spelen wij in op buurtinitiatieven die duurzaamheid en biodiversiteit bevorderen.

1. We gaan actief met inwoners in gesprek over buurtinitiatieven of initiatieven voor zelfbeheer gericht op groen en biodiversiteit.

2. We kiezen voor (natuurlijke) beplantingsvormen die variëren in kleur, bloeitijd, vrucht, hoogte en openheid bij de renovatie van groenvakken en bij nieuwe aanleg.

3. We breiden de watercapaciteit uit en versterken de biodiversiteit door waar mogelijk harde beschoeide oevers om te vormen naar natuurvriendelijke oevers.

4. We informeren inwoners over de gevolgen van klimaatverandering en ondersteunen hen bij het nemen van maatregelen door middel van de ‘Subsidieregeling Klimaatadaptatie’, die het vasthouden van hemelwater stimuleert door middel van het aanbrengen van een groen dak, geveltuin, regenton, of ondergrondse hemelwateropvang. Daarnaast zetten we groencoaches in om inwoners te ondersteunen.

5. We passen het maaibeleid verder aan om daarmee de biodiversiteit te verhogen.

Groen

4.456

0

4.456

4.805

Totaal

5.127

0

5.127

5.509

Effectief en zorgvuldig gebruik van onze schaarse ruimte, uitgaande van het kwalitatief hoogwaardige groene dorpse karakter en de te beschermen waarden. Dat is onze doelstelling en die gaan we de komende jaren verstevigen. De omgevingsvisie is een langetermijnvisie voor de fysieke leefomgeving. Hierin leggen we onze ambities vast voor de kwaliteit van de leefomgeving en de identiteit van Oegstgeest voor nu en in de toekomst. Om de grote maatschappelijke opgaven het hoofd te kunnen bieden, gaat er de komende jaren veel veranderen aan de inrichting van de leefomgeving. Onze inwoners weten als geen ander wat de (on)mogelijkheden zijn in hun directe omgeving. Daarom zullen wij, bijvoorbeeeld via participatie, samen met onze inwoners zoeken naar de optimale combinatiemogelijkheden voor de beschikbare schaarse ruimte ten behoeve van de grote maatschappelijke opgaven.

1. We gaan verder met het overzetten van de bestemmingplannen naar het omgevingsplan. De ambities uit de omgevingsvisie worden in dit proces meegenomen naar het omgevingsplan Oegstgeest. De 1e tranche wordt naar verwachting in Q1 2026 ter vaststelling aan de raad voorgelegd.

2. Bij ruimtelijke ontwikkelingen streven we naar het behouden en versterken van het bestaande groen zoals is vastgelegd in het beleidsplan Groen en Water 2022-2031.

3. We stellen formatie en budget beschikbaar voor de doorontwikkeling van het erfgoedbeleid.

4. We stellen voorwaarden aan ontwikkelingen daar waar we een grondpositie hebben en/of een afwijking van het bestemmingsplan nodig is. Op deze manier kunnen we de kernwaarden van Oegstgeest het beste behouden of versterken.  Hierbij houden we vast aan de percentages in de Woonvisie en het groeipadplan voor het realiseren van woningen voor doelgroepen. De komende jaren gaan we vooral inzetten op sociale woningen en middeldure woningen. Meer hierover staat in de paragraaf Wonen.

5. Bij nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen streven wij ernaar om hierop het Convenant Klimaatadaptief bouwen van de provincie Zuid-Holland en de Leidraad Klimaatadaptief bouwen middels een overeenkomst van toepassing te verklaren.

6. We hebben vroegtijdig contact met de nutsbedrijven om hun ruimtevraag voor de grote maatschappelijke opgaven inzichtelijk te maken.

7. Participatiemomenten met onze inwoners maken standaard onderdeel uit van onze ruimtelijke processen.

Ruimtelijk beleid

1.268

0

1.268

605

Totaal

1.988

0

1.988

1.319

Binnen Oegstgeest werken we aan een schone openbare ruimte. We hebben als gemeente de verplichting zorg te dragen voor afvalinzameling en -verwijdering voor huishoudens. Door afvalscheiding en verminderen van (rest)afval leveren we een bijdrage aan Europees grondstoffenbeleid waarmee een circulaire economie wordt nagestreefd.
In het Landelijk Afvalbeheerplan (LAP) is vastgelegd hoe we in Nederland met huishoudelijk en bedrijfsafval omgaan, waarbij de hoeveelheid restafval per inwoner in 2025 beperkt zou moeten zijn tot maximaal 30 kg per jaar. Deze ambitie blijkt voor veel gemeenten en ook voor Oegstgeest niet realistisch. Om gemeenten te ondersteunen bij het nastreven van deze doelen is het uitvoeringsprogramma “VANG - huishoudelijk afval” opgezet en herijkt. Dit VANG-programma legt de focus op beter scheiden van restafval en het verbeteren van de kwaliteit van deelstromen. Het terugdringen van het restafval heeft hoge prioriteit.
Dit is niet een taak van de gemeente alleen. We werken hieraan samen met de Leidse regio. Dit krijgt vorm in de vastgestelde Centrumregeling. Maar ook bewoners hebben een verantwoordelijkheid. We informeren, inspireren en motiveren hen om minder afval te genereren en meer te scheiden. Hiervoor zetten we het Doemee platform, de GaGoed pagina, de website en andere (social) media kanalen in.
Het is belangrijk om de kosten voor afval en reiniging beheersbaar en daarmee voor de bewoners betaalbaar te houden. Met het in maart 2024 vastgestelde beleidsplan VANG 2024-2028 wordt ingezet op het behalen van de circulariteitsdoelstellingen en beheersing van de afvalkosten. De financiële effecten die volgen uit het beleidsplan zijn in deze begroting verwerkt.

1. We gaan in gesprek met de inwoners over gedragsverandering en bewustwording hoe om te gaan met afval.

2. We informeren onze inwoners actief over afval, afvalinzameling en afvalvermindering.

3. We geven uitvoering aan het beleidsplan VANG en gaan het scheiden van de diverse afvalstromen optimaliseren. Een onderdeel hiervan is het verbeteren van de inzameling van GFT+E.

Reiniging

3.880

-5.058

-1.178

-1.197

Omgevingsdienst West Holland

De Omgevingsdienst West-Holland levert een bijdrage aan de beschreven doelen door advisering bij ruimtelijke projecten en ontwikkelingen op het gebied van milieu, bodem en flora en fauna. Daarbij denken ze mee aan hoe de schaarse ruimte effectief en zorgvuldig benut kan worden.

Beleidsthema Groen en water

Lasten

3.292

5.509

5.127

5.269

5.327

5.318

Baten

12

-

-

-

-

-

Beleidsthema Reiniging

Lasten

3.181

3.557

3.880

3.942

4.172

4.285

Toelichting financiële afwijkingen

Lasten

Verklaring MJB 2025 ten opzichte van MJB 2024

De raming van de lasten op dit beleidsthema neemt in 2025 met € 2.222.000 toe. Met het vaststellen van het beheerplan Groen in 2025 is het budget voor dagelijks onderhoud met € 841.000 (N) verhoogd, met € 335.000 voor de personele capaciteit en € 503.000 voor de jaarlijkse dotatie aan de voorziening ten opzichte van 2024. De begrote kapitaallasten stijgen in 2025 met € 28.000 en meer uren werden aan het beleidsproduct toegerekend € 111.000 (N). In 2025 is ook het beheerplan Spelen vastgesteld. Ten opzichte van 2024 stijgt het exploitatiebudget met € 60.000 (N) voor het jaarlijks onderhoud en met € 97.000 (N) voor personele capaciteit. Het vastgestelde beheerplan Watergangen 2025 zorgt voor een hogere exploitatiekosten van € 74.000 (N) , € 140.000 voor personele capaciteit en een verhoging van de jaarlijkse dotatie aan de voorziening van € 29.000 ten opzichte van 2024.

Verklaring MJB 2026 ten opzichte van MJB 2025

De raming van de lasten op dit beleidsthema neemt in 2026 met € 382.000 (V) toe.

De incidentele budgetten 2025 van € 353.000 (V) voor groen in de Spaargarenstraat en de Nassaulaan vervallen in 2026.

Verklaring MJB 2027 ten opzichte van MJB 2026

In 2026 wordt het terrein van Rijkswaterstaat langs de A44 omgevormd tot wandelgebied in Nieuw Rhijngeest Zuid. Het areaal neemt hierdoor toe en resulteert vanaf 2027 in extra beheerlasten van € 59.000 (N). De kapitaallasten Groen stijgen met € 68.000 (N). Wat betreft het vastgestelde beheerplan Spelen volgen vanaf 2027 de kapitaalslasten van € 14.000 (N) voor de investeringen uit 2026 en dat neemt ieder jaar toe naarmate de volgende speelplekken worden opgeknapt.

Lasten

De raming van de lasten op dit beleidsthema neemt in 2026 met € 669.000 (N) toe ten opzichte van 2025.
Dit wordt onder andere verklaard door een hogere doorbelasting van personele capaciteit aan Ruimtelijk beleid € 359.000 (N) omdat er meer uren bij o.a. projecten facilterend grondbeleid worden begroot. In 2026 ramen we extra kosten voor de uitvoering van het Omgevingsplan € 140.000 (N). Voor een externe kwartiemaker, onderzoeken en pilots centrumgebied is een bedrag van € 169.000 (N) geraamd.

Lasten

De raming van de lasten op dit beleidsthema neemt in 2026 met € 323.000 (N) toe.

Door afschrijvingen op de investeringen Reiniging stijgen de kapitaalslasten met € 31.000 (N). Verder wordt via de kostenverdeelstaat € 110.000 (N) aan loonkosten meer toegerekend. De kosten voor het ophalen van het huisvuil en de verwerking van het huisvuil zijn gestegen met € 195.000 (N). De overige verschillen bedragen per saldo € 13.000 (V)

Baten

De raming van de baten op dit beleidsthema neemt in 2026 met € 304.000 (V) toe.

De baten zijn € 333.000 (V) hoger omdat de hogere kosten worden doorberekend in de tarieven. De overige verschillen bedragen per saldo € 29.000 (N).

Reserve Onderhoud Klinkenbergerplas

Toevoeging

-

-

-

-

-

-

Onttrekking

-141

-

-

-

-

-

Reserve afgesloten MJOP A-projecten P1

Toevoeging

-

-

-

-

-

-

Onttrekking

-170

-240

-

-

-

-

De financiële mutaties op de reserves lichten we toe in paragraaf 4.2.3 Reserves.